"Sanal Gerçeklik Ortamında Edimsel Mekân Üretimi" konuşması, Poedat Konferansı 2018 kapsamında Bahçeşehir Üniversitesi yüksek lisans öğrencisi Zeynep Burcu Kaya ve İstanbul Teknik Üniversitesi yüksek lisans mezunu İpek Kuran tarafından sunulacak. Değişik üniversitelerden ve kentlerden gelen gençleri birleştirecek ve özgün araştırmaların paylaşılmasını amaçlayan Poedat Konferansı 2018, 21-23 Aralık tarihleri arasında Studio-X Istanbul'da düzenlenecek.
22 Aralık 2018 Cumartesi, 18:00 – 18:20 arasında gerçekleşecek "Sanal Gerçeklik Ortamında Edimsel Mekân Üretimi" konuşmasının tanıtım metni şöyle:
" Mimarlığı ölümsüz, kalıcı, anıtsal olan için değil mekanı sonsuzlaştıran, bedenle birlikte devinen, değişen bir anlayışla karşılayan beden-mekân etkileşimi hem çağdaş sanatın hem mimarlığın sorguladığı bir alandır. Algıların ve duyuların mekânı deneyimlemesini ve tanımlamasını ön plana çıkaran mimari anlayış mimarlığın özünü kurcalamaktadır.
Günümüz tasarım ve üretim süreçleri gözmerkezci anlayış etrafında şekillenmektedir. Bu bağlamda gelişen teknolojinin sunduğu araçlar da benzer anlayışı tekrar üretir. Öte yandan salt gözmerkezci yaklaşımı terk eden, bunun yerine beden farkındalığı üzerinden ve bedenin bütüncül olarak sürece dahil edilmesiyle ortaya konulan mekânsal deneyim, yeni algı biçimlerine zemin hazırlama potansiyeline sahiptir.
Mekân ve beden arasında doğrudan bir ilişki ancak ikisinin birbiri ile örüntü oluşturmasıyla mümkündür. Sabitlenmiş bakış ve perspektif görüş yerine dinamik bakış açısı ve çevresel görüşü kullanan beden, akışkan, anlık var olan ve sınırları esneyen mekân kavramını üretir.
Dijital teknolojilerin oluşturduğu sanallık kavramı bedenin bulunduğu mekânı değil zihnin bulunduğu mekânı önemser. Fakat somatasensör sistemin (dokunma, sıcaklık, vücut pozisyonu gibi duyuların işlenmesi) aktif olarak kullanıldığı sanal gerçeklik sistemleri dijital ve hakiki olan arasında hibrit alan yaratır. Dinamik bakış açısı ile orada bulunma (presence) ve daldırma (immersion) hissleri sağlaması koşulunu sağlayan sanal gerçeklik sistemleri sadece zihnin bulunduğu mekânı önemsemez; bedenin sanal mekânı simüle etmesini de sağlar.
Sanal mekân sonsuz olanağa sahiptir. Dijital sanallığa eklenen bedensel sistemler mekânın üretimini hem araç hem ortam olarak değiştirir ve beden-mekân örüntüsünü gerçekleştirir. Mekân üretimi sürecinde sanal ve fiziksel gerçeklik arasında bir ara kesitin ortaya konulması ve fiziksel gerçekliğin parçası olan bedene ait algı mekanizmalarının sanal ortama taşınması mekâna dair yeni bakış açıları sunar.
Bedensel farkındalık arttırıldıktan sonra beden etkileşimli sanallığa geçildiğinde yapılan edimsel (performatif) mekânsal üretim, örtük bilgiyi ve sezgisel olanı kullanır. Böylesi bir üretim araştırma bazlı atölye çalışması "Amnion" ile 13-16 Mart tarihleri arasında denenmiştir. Studio-X Istanbul, VR1 BAU ve Zaxe sponsorluğunda gerçekleşen çalışmaya farklı disiplinlerinden 15 birey katılım göstermiş ve çalışma 4 kişilik bir ekip (İpek Kuran, Zeynep Burcu Kaya, Selen Lun, Ali Tokatlıoğlu) tarafından yürütülmüştür.
Çalışmada öncelikle fiziksel tiyatro egzersizleriyle somatasensör sistemin uyarılması, kinestetik ve haptik algının öne çıkarılması sağlanır. Katılımcı bu egzersizlerin sonunda bir jest (hareket dizisi) hazırlar. Bu jest, Kinect hareket algılayıcısı ile dijitalleştirilir. Hareket verisi, Grasshopper grafiksel algoritma editöründe mekânsal veriye dönüştürülür ve üç boyutlu model elde edilir. Bu model üç boyutlu yazıcı ile basılmıştır.
Atölye kurgusunun son iki aşaması (1) üç boyutlu modelin Unreal Engine oyun motorunda işlenmesiyle sanal gerçeklikte deneyimlenebilir hâle gelmesi ve (2) katılımcıların farklı üretimlerinin birbirine geçiş sağlayarak kolektif bir üretime dönüşmesidir. Bu kısım başka bir denemede tekil olarak uygulanmıştır.
Sanal gerçeklik sistemlerinin var olan imgelerin sanal ortamda oluşumuna ve aktarımına aracı olarak kullanımı yerine beden-mekân etkileşimini gerçekleştiren, canlı mekânların edimsel üretimine imkan sağlayan bir ortama dönüşmesi için çalışılmıştır. "
Konferans ücretsiz, biletsiz, rezervasyonsuz olarak gerçekleşecek. Bilgi ve program için Poedat Kollektif'in web sitesinden detayları inceleyebilirsiniz.
Comments